Mijn vader, een fanatiek pijproker vertelt me nog regelmatig dat roken slecht voor me is en dat ik er toch vooral mee moet stoppen. Mijn moeder beaamt dit na haar 15e sigaret die dag en voegt daaraan toe dat ik toch vooral naar mijn vader moet luisteren.

Als agile coach zie ik elke dag in organisaties dergelijke scenario’s voor me afspelen weliswaar binnen een andere context maar voor mij komt het op hetzelfde neer. Waarom gedragen we ons zo als het gaat om verandering, waarom willen we de wereld om ons eigen gedrag heen inrichten zonder eerst daarbij ons zelf te veranderen. Vaak gebeurt dit onbewust omdat we de wereld om ons heen vanuit ons eigen perspectief bekijken en daarin lijkt het, het minste energie te kosten wanneer de omgeving eerst verandert.

We worden in ons gedrag sterk beïnvloed door onze omgeving, bij een nieuwe baan komt er veel op je af en vindt je in het begin een hoop zaken moeilijk te begrijpen en soms zelfs onlogisch. Maar na een aantal maanden worden deze langzamerhand de gewoonste zaak van de wereld en voelt het heel normaal dat er meer collega’s bezig zijn met management gerichte taken dan dat er collega’s zijn die “waarde” toevoegen aan de organisatie.

Het makkelijkst te veranderen ben je zelf, dit kost in de praktijk de minste energie. Desondanks wil iedereen eerst zijn omgeving veranderen voordat ze eraan denken om zelf te veranderen. Dat kan een aanpak zijn, maar de praktijk wijst uit dat deze meestal niet erg succesvol is zelfs voor een CEO of directeur. Hier geldt: goed voorbeeld doet goed volgen. Als je wil dat mensen met energie naar hun werk gaan moet je dit zelf uitstralen, als je wilt dat de kwaliteit van het werk verbetert begin dan bij jezelf en je zal merken dat de wereld om je heen zal veranderen.

Pas als volgende stap kan je actief je omgeving gaan veranderen, ga hierbij niet uit van je eigen situatie maar probeer eerst te begrijpen. Achterhaal waarom iemand zich op een bepaalde manier gedraagt en verdiep je in zijn of haar beweegredenen. Zie het als een pad waarbij je eerst met iemand meeloopt voordat je samen met hem of haar een andere richting uitgaat. Nog steeds is het hierbij belangrijk dat je ook zelf het goede voorbeeld geeft. Zonder begrip kost het aanzienlijk veel meer energie om iemands gedrag ook daadwerkelijk structureel te veranderen, zelfs als manager. Het gaat om intrinsieke motivatie anders blijf je corrigeren en bijsturen, voel je je vooral een politieagent en zal je directe omgeving je ook nog eens zo gaan zien.

Verandering begint bij jezelf en bij het begrijpen van je omgeving. Verandering is ook niet iets wat van de ene op de andere dag plaatsvindt, het kost tijd en energie. Zorg er alleen wel voor dat je deze energie op de juiste manier insteekt, niet alleen voor jezelf maar vooral voor je collega’s.

Socrates: “The secret of change is to focus all of your energy not on fighting the old, but on building the new.”