The view that all concepts originate in experience, that all concepts are about or applicable to things that can be experienced, or that all rationally acceptable beliefs or propositions are justifiable or knowable only through experience.

De basis van het empirisme gaat er vanuit dat we de dingen leren uit ervaring. Leren door te doen. Dit is een belangrijk uitgangspunt bij de inrichting van een organisatie en bepaald sterk hoe je je gaat organiseren. Ga je experimenteren, leren en bijsturen op basis van ervaringen of meer voor rationalisatie waarbij vooraf nadenken en controle een centrale rol spelen of iets daartussen.

Laten we beginnen met het uitlichten van beide kanten van het spectrum rationalisme(defined) en empirisme(emperical) zoals weergegeven in

Defined Process Control model

Wordt gekenmerkt door een duidelijk gedefinieerde input waarbij er een duidelijk relatie tussen input en output bestaat en zal bij herhaling steeds
hetzelfde resultaat oplevert. Henry Ford en zijn lopende band is hier een goed voorbeeld van.

Empirical Process Control model

Wordt gekenmerkt door regelmatige inspectie en aanpassing en is geschikt voor processen waarbij er duidelijk gedefinieerde input onmogelijk is,de relatie tussen input en output onduidelijk en complex zijn en die bij herhaling niet hetzelfde resultaat opleveren. Agile principes borduren voort op dit uitgangspunt.

“Welk model moet ik toepassen?”

Hierop valt geen direct antwoord te geven. Weinigen organisaties bevinden zich of helemaal links of helemaal rechts van het spectrum. Overal is er sprake van voorspelbaar lopende band werk of innovatief onzekere arbeid. En hoe graag we ook in hokjes willen denken zal het antwoord op deze vraag dan ook zijn: “Dat hangt er vanaf”. Het is belangrijk om hier bewust keuzes te maken en niet te werken vanuit een onderbuik gevoel. Want zoals we inmiddels weten kan dit onderbuik gevoel ons nogal eens misleiden.